نامهای قبایل و اقوام در قرآن
در قرآن کریم نام شش قبیله و قوم آمده است که در اینجا به آنها اشاره می کنیم.
1. یأجوج و مأجوج؛ این دو کلمه عجمی و معرب گاگ مگاگ است. این دو کلمه دو بار در قرآن کریم تکرار شده است. (کهف، آیه94 و انبیاء، آیه96) ذوالقرنین به مردمی برخورد کرد که زبانشان را کسی نمیفهمید، ولی آنها به گونهای به او فهماند که از دست یأجوج و مأجوج در امان نیستند؛ زیرا آنها در روی زمین کاری جز فساد نمیکنند و از او خواستند بین آنها و یأجوج و مأجوج سدی بسازد و این کار را کرد، ولی تا کنون به طور دقیق روشن نشده که این سد در کجا بوده است.
2. ثمود؛ این کلمه غیر عربی است و 25 بار در قرآن کریم تکرار شده است. ثمود قوم حضرت صالح هستند که در سرزمین حجر (میان شام و حجاز) میزیستند و زندگی مرفهی داشتند. دعوت صالح را نپذیرفتند و شتری که معجزه او بود پیکردند تا اینکه صیحه آسمانی و زلزلهای ویرانگر آنان را نابود کرد.
3. عاد؛ اینان قومی بودند که در سرزمین احقاف (بین یمن و حضرموت) با ثروت و مکنت و عمر طولانی زندگی میکردند. خدای متعال برای هدایت آنان حضرت هود در میانشان مبعوث کرد، ولی آنان دعوت او را نپذیرفتند و به فساد و بتپرستی ادامه دادند تا خدای متعال با باد صرصر آنان را نابود کرد.
4. مدین؛ این کلمه نام شهر و قوم حضرت شعیب است. این شهر در کنار دریای سرخ و بین راه اردن به مکه قرارداشته است. از صفات بد آنان کمفروشی و راهزنی بوده است. به رهنمودهای شعیب گوش نداند و در نتیجه به زلزلهای شدید گرفتار شده، نابود گشتند.
5. قریش؛ این کلمه یکبار در قرآن در سوره قریش آمده است. قریش قبیلهای بود که در آغاز طلوع اسلام در مکه زندگی میکردند و پیامبر اسلام از این قبیله است.
6. روم؛ این کلمه یکبار در سوره روم آیه دوم آمده است. هر چند این کلمه نام مملکت روم است، ولی در قرآن کریم مقصود از آن مردم این مملکت است.
قوم نوح، قوم لوط، قوم ابراهیم، اصحاب اخدود، اصحاب فیل، اصحاب ایکه و اصحاب الرس در قرآن کریم آمده است.